Bir toplumun içinden, hakikat aşkıyla zihni çaba sarf eden ve hem kendi toplumuna, hem de insanlığa ışık olabilen büyük düşünürler çıkarsa bir medeniyet ışığı vardır. Bu tip düşünürleri, büyük beyinleri dünya tarihinden çekip alsanız bu günkü medeniyet seviyesinin yerle bir olduğunu görürsünüz. Milletlerin büyüklüğü de bununla ölçülür. Medeniyet yaratabilen bir millet, Büyük millettir. Bu büyük millet layıkıyla dünya milletler mücadelesinde rol oynar. Bunların sayısı zannedildiği kadar çok değildir, hele son yüzyılda ve son zamanlarda uydurma bir bayrak ve mühürle kurulan uydurma (ulus devletler)büyük milletler arasındaki mücadelede araç olarak kullanılmaktadır. Bunların gerçek anlamda milletleşme ve medeniyete katkıda bulunmayla ilgisi yoktur.
Bizim milletimiz açısından meseleye baktığımızda uzun bir tarihi süreç içinde yoğrulan ve medeniyet yaratan bir tecrübe yaşadığımızı bütün bilim alanları göstermektedir.bu durum tamamen olgusal ve objektif bir durumdur. Türk milliyetçiliği, Türk milletinin gerçekliği üzerine gelişmiş bir fikir akımıdır. Düşünme ufkumuzu geliştirme ve hakiki bilgiye ulaşma derdimiz olsun. Yoksa! ön yargılar ve duygusal tepkilerle meseleler doğru anlaşılamaz.
Son zamanlarda, toplumumuzda tarihte hiç olmadığı kadar bilimden, hakikatten, ahlaktan ve ilkelerden uzak bir ortam yaşanmaktadır. İnsanlar bir takım önyargılar, ezberler, tepkisel davranışlar içinde sürekli kendi zanlarını ve sözde haklılıklarını kabul ettirme kaygısı yaşamakta, Bunu yaparken de karşıyı dinleme, anlama, duyma ihtiyacı hissetmeden hayâsızca saldırıyı tercih etmektedir. Sesi baskın çıkanın haklı olacağı gibi bir zan ile yargısız infazlara girişmekte bu tavır son zamanlarda çok yaygınlaşmış durumda.(Milli olmayan bir Eğitim sisteminin olmayışı sonucu nerelere geldiğimiz ortadadır.)
Hakkaniyete uymayan eleştiri doğrudan haksızlıktır. Eleştiri hakikate ulaşma amaçlı ilkeli ve tutarlı olmalıdır. Akıl süzgecinden geçen eleştiri hakkın teslimi anlamını taşır. Doğruların peşinde olan bir kimse eleştiri imkânıyla bir konunun gerçekliğine uygun anlamına ulaşır. Ezber ve ön yargı ile yapılmaya çalışılan ise eleştiri değil, suçlama veya saldırı anlamını taşır. Anlamadan, dinlemeden, okumadan, düşünmeden verilen hükümler bu şekildedir. Bu hükümleri verenler kör bir inanç içindedir. Kendilerini ne olarak tanımlarsa tanımlasınlar bu tür insanlar tehlikeli ve zararlıdır. İslam tarihinde hariciler adı verilen insanların zihniyeti buna verilen uygun bir örnektir. Bu hariciler, kendilerinin tek doğru zannıyla çok sayıda müslümanın kanına girmişlerdir. Bunun için toplumun felsefi eleştiri kültürü ile barışması gerekmektedir. Yoksa eleştiri adı altında kendi insanlarına saldıran gönülleri kıran enerjileri tüketen sağlıksız tipler etraflarına zarar vermeye devam ederler.
Felsefi düşüncenin ve eleştiri kültürünün nasıl medeniyetler geliştirdiğini bizim tarihimizde görmek mümkündür. Büyük düşünürlerimiz hem kendi milletine hem insanlık âlemine ışık tutmuşlardır. Bunlar Farabi, İbni Sina, Gazali, Mevlana, Yunus Emre, Hacı Beştaş, Hacı Bayramı Veli Yakın zamanımızda ise Ziya Gökalp sayabildiklerimiz.(Sosyolog Fahri Atasoy)Herkesin kendini sorgulama becerisi göstermesi ülkede düşünce zenginliğine büyük katkı sağlayacaktır. Kısaca kendini bilmek büyük erdemdir, meziyettir. Düşünce üretmeye devam! (İlim ilim ilmektir, ilim kendini bilmektir. Sen kendini bilmezsen ya nice okumaktır.)
